Συγκίνηση και θρησκευτική προσήλωση στο Ταφικό έθιμο των Ποντίων στα Άνω Λιόσια















Με θρησκευτική προσήλωση και τις δέουσες τιμές προς τα αγαπημένα τους πρόσωπα, που δεν βρίσκονται πλέον στη ζωή, τήρησαν οι Πόντιοι των Άνω Λιοσίων το ταφικό τους έθιμο το πρωί της Κυριακής του Θωμά 15 Απριλίου. 

Όπως το συνηθίζουν οι απανταχού Πόντιοι, οι συγγενείς των νεκρών την Κυριακή του Θωμά επισκέφθηκαν το Κοιμητήριο των Άνω Λιοσίων και γιόρτασαν την Ανάσταση του Κυρίου με τα αγαπημένα τους πρόσωπα που έφυγαν για πάντα... 

Με σπιτικό φαγητό, κόκκινα αυγά, πασχαλινά γλυκίσματα και κρασί το οποίο συμβολικά έριξαν στα μνήματα, οι Πόντιοι των Άνω Λιοσίων τήρησαν και φέτος το έθιμο τους, που οι ρίζες του προέρχονται από την αρχαιότητα. 

Κοντά τους προκειμένου να τους συλλυπηθούν και να τιμήσουν το έθιμο τους βρέθηκαν ο αναπληρωτής Δήμαρχος σε θέματα Παλιννοστούντων και Πόντιος στην καταγωγή Γιώργος Σονίδης και ο Αναπληρωτής Δήμαρχος Κοιμητηρίου Γιώργος Κρητικός. 
Ανάμεσα στις οικογένειες που τήρησαν με ευλάβεια το Ποντιακό έθιμο ήταν και αυτές του Δημοτικού Συμβούλου Γιώργου Αδάκτυλου καθώς και του Τοπικού Συμβούλου Χριστόφορου Κατουρτσίδη. 

Στο χώρο έδωσαν το παρών και οι Ιερείς Συμεών Αδάκτυλος και Θεοφάνης Θεοφάνους που τέλεσαν τρισάγια στη μνήμη των νεκρών. 

Ακολουθεί ένα χαρακτηριστικό video από το Τρισάγιο στο μνήμα του αειμνήστου Ανάσταση Αδάκτυλου και χαρακτηριστικά φωτογραφικά στιγμιότυπα από το Ταφικό Έθιμο στο Νέο Κοιμητήριο Άνω Λιοσίων


























































Λίγα λόγια για το ταφικό Ποντιακό έθιμο 


Του Θωμά σα Ταφία. Την Κυριακή του Θωμά οι Έλληνες του Πόντου τιμούσαν τους νεκρούς τους, με ένα ιδιαίτερο έθιμο που έχει τις ρίζες του στην αρχαία Ελλάδα. 

Πίστευαν ότι ο ψυχές των νεκρών ανεβαίνουν από τον Άδη την ημέρα της Ανάστασης για να παραμείνουν ως την ημέρα του Αγίου Πνεύματος. Έτσι την Κυριακή του Θωμά συγγενείς και φίλοι των νεκρών συγκεντρώνονταν στα κοιμητήρια και πάνω στους τάφους των αγαπημένων τους, παρέθεταν γεύμα προς τιμήν τους, με εδέσματα που είχαν παρασκευάσει από το σπίτι.

Με αυτό τον τρόπο ένιωθαν σαν να γευματίζουν μαζί τους οι αγαπημένοι τους που «έφυγαν» από τη ζωή.

Σήμερα

Σε όλη την Ελλάδα, όπου κατοικούν Πόντιοι, την Κυριακή του Θωμά τα κοιμητήρια γεμίζουν κόσμο. Το έθιμο που περνάει από γενιά σε γενιά τηρείται με ευλάβεια.

Πάνω στους τάφους των αγαπημένων τους ή σε τραπεζάκια, Πόντιοι κάθε ηλικίας τοποθετούν ποντιακά εδέσματα, πασχαλινά αυγά, τσουρέκια και άλλα γλυκίσματα.

Συνήθως φτιάχνουν φαγητά που αγαπούσε ο νεκρός όταν ήταν εν ζωή, αναπολώντας τις όμορφες στιγμές που έζησαν μαζί του. Τα τρόφιμα προσφέρονται και σε μορφή κεράσματος στους παρευρισκόμενους, πολλές φορές και με τη συνοδεία ποντιακής λύρας.

Όποιος δεν γνωρίζει το ιδιαίτερο αυτό ποντιακό έθιμο, πιθανόν να θεωρήσει το θέαμα μακάβριο. Για τους Ποντίους όμως είναι μια εσωτερική ανάγκη «επικοινωνίας» με τους αγαπημένους νεκρούς που καλύπτεται μέσα από αυτό το έθιμο.

Οι ρίζες του εθίμου

Ανάμεσα στα αρχαία ταφικά έθιμα, εκείνο που θα μπορούσε να συσχετισθεί με το ποντιακό ταφικό έθιμο, είναι της "Ημέρας των χύτρων", όπου πίστευαν ότι την ημέρα εκείνη οι ψυχές ξαναγύριζαν στον επάνω κόσμο και βρίσκονταν αόρατες ανάμεσα στους ζωντανούς.

Κατά την τρίτη ημέρα της εορτής των Ανθεστηρίων στην Αθήνα, προς τιμήν του Διονύσου, πραγματοποιούνταν τα Υδροφόρια, εις ανάμνησιν όσων χάθηκαν στον Κατακλυσμό του Δευκαλίωνα. 

Οι Αθηναίοι έριχναν αλεύρι από σιτάρι ζυμωμένο με μέλι προς τις χθόνιες θεότητες σε ένα χάσμα που υπήρχε στο τέμενος της Γης Ολυμπίας, το οποίο βρισκόταν στο ναό του Ολυμπίου Διός που είχε κατασκευάσει ο Δευκαλίωνας όταν ήρθε στην Αθήνα. 

Κατά τη λήξη της τελετής, πίστευαν ότι οι ψυχές επέστρεφαν στον Κάτω Κόσμο, οπότε και φώναζαν: Θύραζε Κάρες ουκέτ' Ανθεστήρια

Επίσης είχε βρεθεί λευκή λήκυθος (αγγείο) του 430 π.Χ. που κατασκευάζονταν στην Αττική στους ώριμους κλασικούς χρόνους και θεωρείται ότι απεικονίζει σκηνές από τελετουργίες σχετικές με ταφικά και επιμνημόσυνα έθιμα, φέρει παράσταση σχετική με το θάνατο. 

Εικονίζονται δύο μορφές, ένας άνδρας και μία γυναίκα, που προσέρχονται σε ταφικό μνημείο, το οποίο στέκεται σε βάση με τρεις βαθμίδες. Στα σκαλοπάτια είναι τοποθετημένες δύο λήκυθοι και ένας κάνθαρος. Η γυναίκα, ντυμένη με μακρύ χιτώνα, απλώνει τα χέρια στο μνημείο, ενώ ο νεαρός άνδρας στέκεται στην άλλη πλευρά, τυλιγμένος σε καστανόμαυρο. 

0 comments:

Δημοσίευση σχολίου